Czy rok 2016 będzie ostatnim, w którym dzieci idą do gimnazjów? Istniały takie rządowe zapowiedzi, ale na razie nie wiadomo, czy faktycznie zostaną wprowadzone w życie. Faktem jest, że prawdopodobnie czeka nas nieco zmian w systemie edukacji, jak zawsze – pomimo że osoby kierujące się rankingami mogłyby stwierdzić, że stan wykształcenia polskiej młodzieży znacząco się poprawił w ciągu ostatniej dekady. Oczywiście nieco zależy to od rankingu. Według Education Index prowadzonego przez ONZ, od lat 80. Polska plasuje się mniej więcej na tej samej pozycji – około 20. miejsca na świecie. Jest to jednak ranking oparty na dość prostej metodzie – głównie analizuje on, ile lat wykształcenia ma za sobą przeciętny mieszkaniec danego kraju. Ciekawiej wygląda ranking brytyjskiej organizacji Pearson, który stara się badać nie tylko ilość wiedzy, ale i jej jakość – rozumianą jako przydatność w codziennym życiu. Dlatego też np. znajomości języków obcych, umiejętności miękkie i wiele innych są ważone adekwatnie do opłacalności rynkowej danej umiejętności. Pearson chce, by ranking odzwierciedlał rozwój danego państwa i przewidywał jego wzrost gospodarczy. Tutaj Polska zanotowała spory awans w ciągu lat – w roku 2014 zajęła już 10. miejsce, w Europie ustępując jedynie Finlandii, Wielkiej Brytanii i Irlandii. Wzrost wykształcenia Polaków w ciągu ostatnich dekad koreluje z dużym tempem wzrostu gospodarczego w kraju – na przykład ze względu na rozwój miejsc pracy w usługach dla zagranicznych korporacji, co wymaga wyższego wykształcenia czy znajomości języków.

Wiele kompleksowych badań globalnych wskazuje, że edukacja jest korzystna zarówno dla jednostki, jak i systemów. Szacuje się, że każdy dodatkowy rok edukacji daje rezultat w postaci średnio 10% większych zarobków oraz 18% wyższego wkładu do PKB. Oznacza to, że właściwa edukacja jest inwestycją o doskonałej stopie zwrotu. Ciekawe wyniki dają badania w USA, gdzie wykształcenie wysokiego poziomu jest bardzo kosztowne: o ile na początku lat 80. osoby po studiach zarabiały 64% więcej pieniędzy od tych bez dyplomu, teraz jest to już 98%. Ponadto czterokrotnie rzadziej są na bezrobociu. W Europie jest trochę inaczej, gdyż edukacja jest w większości krajów bardziej powszechna, niemniej pokazuje to, jak istotną i przeliczalną wartość ma wykształcenie. Dlatego też nie dziwi, że oprócz państw starających się naśladować sukcesy np. Finlandii, również firmy prywatne starają się inwestować nie tylko w swój dobry wizerunek, ale i gospodarkę, w której działają, prowadząc takie akcje jak przyznawanie stypendiów czy program grantowy dla szkół (sprawdź).