Wszystko zaczęło się w ubiegłym roku w związku ze zmianami przepisów redukujących przychody banków z opłaty interchange. Obecnie wynosi ona 1,5 procenta wartości każdej transakcji dokonywanej kartami MasterCard i Visa. Co ciekawe, należy do najwyższych w Europie. Zyski z tej opłaty czerpane są przez banki, wystawców naszych kart płatniczych. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zdecydował, że stawki opłat interchange były ustalane w ramach niezgodnych z prawem porozumień dwudziestu banków i nałożył na nie kary finansowe, które wyniosły około czterdziestu czterech milionów złotych. W związku z tą decyzją opłata interchange ma zostać obniżona w ciągu najbliższych kilku lat do wartości poniżej jednego procenta.

Nic zaskakującego, że banki zaczęły w tej sytuacji szukać oszczędności – wprowadzone zostały opłaty za użytkowanie kont osobistych i kart debetowych. Niestety, przyszedł też czas na darmowe bankomaty. Oferty kont z możliwością bezpłatnych wypłat ze wszystkich bankomatów w kraju stały się już niemalże standardem. Stało się to głównie za sprawą obniżenia w 2010 międzybankowej opłaty bankomatowej przez organizacje płatnicze Visa i MasterCard. Prowizja z 3,5 zł została obniżona do 1,2 zł. Dzięki temu banki mogły zaoferować swoim klientom darmowe wypłaty ze wszystkich bankomatów w kraju. Z przywileju tego korzysta chyba większość z nas.

Trudno jest sobie wyobrazić poszukiwanie konkretnego bankomatu, kiedy pilnie potrzebujemy gotówki – jednak niektóre banki już w ubiegłym roku postanowiły wprowadzić opłaty dla części swoich klientów aby zrekompensować przyszłe straty z obniżenia opłaty interchange. Przykładem jest Alior Bank, który dla swoich „nielojalnych” klientów uchylił przywilej bezpłatnych wypłat ze wszystkich bankomatów. Klientami tymi są ci, dla których rachunek w danym banku nie jest głównym, to znaczy między innymi, że nie wpływa na niego nasze wynagrodzenie czy kwota co najmniej 2000 zł miesięcznie. Również Bank Pocztowy dokonał zmian w tym zakresie. Zamiast dwóch bezpłatnych wypłat ze wszystkich bankomatów klienci mają obecnie do dyspozycji tylko bankomaty sieci PKO BP, BZ WBK i Cash4You. Za pozostałe bankomaty trzeba już zapłacić. Nordea z kolei daje dwie bezpłatne wypłaty z bankomatów Euronetu w miesiącu, natomiast za kolejne trzeba zapłacić po 4 zł.

Banki postanowiły zacząć zawierać między sobą bezpośrednie porozumienia dotyczące udostępniania bankomatów. Przykładem jest choćby umowa podpisana niedawno pomiędzy PKO BP i BZ WBK. Można więc podejrzewać, że banki będą nam oferować możliwość bezpłatnych wypłat z bankomatów kilku banków, ale już nie ze wszystkich. I choć informacja o zmniejszeniu opłaty interchange wydawała się na pierwszy rzut oka czymś pozytywnym, to w miarę upływu czasu okazuje się, że przyjdzie za to zapłacić nam, klientom – więc tak naprawdę oszczędności będą niezbyt wielkie, ponieważ banki i tak muszą jakoś na nas zarobić…